Kunstenveld in beweging
Wat kunst tot kunst maakt, ligt nooit vast. Net dat is de schoonheid ervan. Parallel aan de kunst is ook het hedendaagse kunstenveld altijd in beweging. Dat veld is breed, diep en groot. Het is een veld met veel spelers.
Kunstenaars creëren hun werk en geleidelijk aan ontstaat er een oeuvre: van een eerste denkmodel, een schets tot een afgewerkte grote installatie. Elke stap is een stap in een avontuurlijk creatieproces. Eenmaal gemaakt, staat het werk op eigen benen. Dat is typisch voor de beeldende kunst en is anders dan een muzikale compositie of een theaterstuk. Die hebben de uitvoering of de performance nodig om een voldragen kunstwerk te worden. In beeldende kunst ligt dat anders ook al heb je ook daar kunstenaars die met de marge flirten (performance, geluidskunst, …). Als het kunstwerk het atelier verlaat, dan komt dat werk in het kunstenveld terecht, op zoek naar een toeschouwer.
Het hedendaagse kunstenveld is heel divers: lokaal en globaal, profit en non-profit, organisaties die gesubsidieerd worden en privé initiatiefnemers, musea die kunst bestuderen en conserveren, kunsthallen die experimenteel nieuw werk presenteren, kunstenhuizen die dingen ontwikkelen, …
De voorloper van Wit.h is ontstaan in de marge van dat hedendaagse kunstenveld. Welzijn is geen kunst of cultuur. Wat oorspronkelijk ondenkbaar leek (kunstenaars met een beperking of een psychische kwetsbaarheid laten participeren aan de kunstwereld én daarbij vertrekken van artistieke kwaliteit) is nu aanvaardbaar. Aanvaardbaar betekent (nog) niet geconsolideerd. Maar, op vandaag maakt Wit.h een volwaardig deel uit van de kunsten.
Het eerste Kortrijk Art Weekend is achter de rug. 28 plekken (musea, galeries, kunstencentra, privéverzamelingen, ateliers, scholen, projectruimtes en pop up tentoonstellingen) bundelden de krachten. Wit.h was er een van. Het is duidelijk. Er was veel volk op de been. Onze kleine ruimte werd druk bezocht. We kozen ervoor om inzage te geven in de kern van onze werking en nodigden Ignace Cami en Brenda van Vliet uit om hier te resideren.
Zij staan aan het begin van een langdurige artistieke samenwerking in Sottobosco. Beide kunstenaars hebben hier gewerkt en op dat moment ook het publiek ontvangen. Kwetsbaarder kun je je niet opstellen. Iedere bezoeker werd met een persoonlijke touch onthaald. Telkens opnieuw hebben we het verhaal verteld: wie zijn de kunstenaars, wat doen ze hier.
Een bezoeker kreeg dus inzage in een creatieproces en de manier waarop Wit.h dit faciliteert. Het hele weekend stond bol van de presentatie van afgewerkte kunstwerken op de andere plekken van de kunstroute. Onze aanpak stond daar haaks op. Allesbehalve eenvoudig. Niet voor de kunstenaars, niet voor ons als kunstproducenten noch voor de argeloze en geïnteresseerde bezoeker.
We stellen uiteraard in vraag of dit op dezelfde manier voor herhaling vatbaar is. Toch is het een manier om de diversiteit van het hedendaagse kunstenveld te tonen. De kwalitatieve sociale en artistieke samenwerking is de corps business van Wit.h. We nodigen sterke kunstenaars uit met een sociale attitude en laten die voor een langere tijd samenwerken. De verschillende duo’s vormen een collectief dat zich groepeert rond een thema. Collectief werken in de kunst is op vandaag aan de orde. Bij Wit.h is collectief werken niet alleen vorm maar ook en vooral inhoud. Om een goeie groep te vormen heb je sterke individuen nodig.
Documenta Kassel 2022 (om de 5 jaar een grote manifestatie van de hedendaagse kunst in de Duitse stad Kassel) toonde dat collectief werken nu in de voorhoede staat. Het Indonesische collectief Ruangrupa nam het voortouw.
Kassel is vaak een begin! Benieuwd hoe dit verder evolueert?